[[Zawgyi/Unicode]]
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဦးဆောင်တဲ့ ရွေးကောက်ခံအစိုးရကိုဖြုတ်ချပြီး ၂၀၂၁ ဖေဖေါ်ဝါရီ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းခဲ့ချိန်ကစပြီး တရားဥပဒေစိုးမိုးမှုမရှိတော့တဲ့နောက် အကြမ်းဖက်မှုတွေ၊ ဖိနှိပ်မှုတွေနဲ့ ကြီးမားတဲ့လူ့အခွင့်ရေးချိုးဖေါက်မှုတွေ ရင်ဆိုင်လာရတာကို ဥပမာအဖြစ်ကြည့်ပြီး အရေးပါတဲ့တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးကို အလေးထားကြဖို့ ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ် Antonio Guterres က ကြာသပတေးနေ့မှာ သတိပေးလိုက်ပါတယ်။
ကမ္ဘာတလွှားမှာကြည့်ရင် ရုရှားက ယူကရိန်းကိုဝင်ကျူးကျော်တာ၊ အာဖရိက Sahel ဒေသမှာ အာဏာသိမ်းမှုဖြစ်ပွါးတာ၊ မြောက်ကိုရီးယားက တရားမဝင် နျူကလီယားလက်နက်ထုတ်ဖို့လုပ်နေတာနဲ့ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ အမျိုးသမီးနဲ့ မိန်းခလေးငယ်တွေရဲ့ ရပိုင်ခွင့်တွေ မကြုံစဖူး ပြင်းပြင်းထန်ထန် အတိုက်ခိုက် ခံနေရတာတွေ တွေ့နေရပြီး တရားဥပဒေစိုးမိုးမှုအတွက် အန္တရာယ်ရှိနေတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီအစည်းအဝေးမှာ အတွင်းရေးမှူးချုပ်က ပြောကြားလိုက်တာပါ။
မြန်မာအပြင် ဟေတီမှာလည်း အစိုးရအုပ်ချုပ်မှုယန္တရားအတွက် ကြုံရတဲ့ပြဿနာနဲ့အတူ တရားဥပဒေ စိုးမိုးမှု အားနည်းမှုကနေ ကျယ်ပြန့်တဲ့ လူ့အခွင့်ရေး ချိုးဖေါက်မှုတွေ၊ ရာဇဝတ်မှု၊ အဂတိလိုက်စားမှုနဲ့ နယ်စပ်ကျော်ဖြတ် ဖြစ်ပွါးတဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေတိုးလာနေတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေက အင်အားအလွန်အကျွံသုံး နှိမ်နင်းမှုတွေနဲ့ နျူကလီယားလက်နက်ထုတ်တာတွေလို နိုင်ငံတကာဥပဒေကို ချိုးဖေါက်နေပေမယ့် အပြစ်ပေးမခံရပဲ ကင်းလွတ်ခွင့် ဆက်ရနေချိန်မှာဘဲ ကမ္ဘာတလွှားမှာရှိတဲ့ နေရာတိုင်းက အရပ်သားလူထုဟာ ပဋိပက္ခတွေကြောင့် အသတ်ဖြတ်ခံရတာ၊ ဆင်းရဲတွင်းနက်လာတာနဲ့ ငတ်မွတ်မှုတိုးလာတာအပါအဝင် ဒုက္ခမျိုးစုံကို ခံစားနေရတယ်လို့လည်း အတွင်းရေးမှူးချုပ်က ကုလလုံခြုံရေးကောင်စီကို တင်ပြခဲ့ပါတယ်။
===============
[[Unicode]]
မွနျမာနဲ့ကမ်ဘာမှာ တရားဥပဒစေိုးမိုးမှုကဆြငျးလာကွောငျး ကုလအတှငျးရေးမှူးခြုပျ သတိပေး
မွနျမာနိုငျငံမှာ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျဦးဆောငျတဲ့ ရှေးကောကျခံအစိုးရကိုဖွုတျခပြွီး ၂၀၂၁ ဖဖေေါျဝါရီ စဈတပျအာဏာသိမျးခဲ့ခြိနျကစပွီး တရားဥပဒစေိုးမိုးမှုမရှိတော့တဲ့နောကျ အကွမျးဖကျမှုတှေ၊ ဖိနှိပျမှုတှနေဲ့ ကွီးမားတဲ့လူ့အခှင့ျရေးခြိုးဖေါကျမှုတှေ ရငျဆိုငျလာရတာကို ဥပမာအဖွဈကွည့ျပွီး အရေးပါတဲ့တရားဥပဒစေိုးမိုးရေးကို အလေးထားကွဖို့ ကုလသမဂ်ဂအတှငျးရေးမှူးခြုပျ Antonio Guterres က ကွာသပတေးနေ့မှာ သတိပေးလိုကျပါတယျ။
ကမ်ဘာတလှှားမှာကွည့ျရငျ ရုရှားက ယူကရိနျးကိုဝငျကြူးကြောျတာ၊ အာဖရိက Sahel ဒသေမှာ အာဏာသိမျးမှုဖွဈပှါးတာ၊ မွောကျကိုရီးယားက တရားမဝငျ နြူကလီယားလကျနကျထုတျဖို့လုပျနတောနဲ့ အာဖဂနျနစ်စတနျမှာ အမြိုးသမီးနဲ့ မိနျးခလေးငယျတှရေဲ့ ရပိုငျခှင့ျတှေ မကွုံစဖူး ပွငျးပွငျးထနျထနျ အတိုကျခိုကျ ခံနရေတာတှေ တှေ့နရေပွီး တရားဥပဒစေိုးမိုးမှုအတှကျ အန်တရာယျရှိနတေယျလို့ ကုလသမဂ်ဂ လုံခွုံရေးကောငျစီအစညျးအဝေးမှာ အတှငျးရေးမှူးခြုပျက ပွောကွားလိုကျတာပါ။
မွနျမာအပွငျ ဟတေီမှာလညျး အစိုးရအုပျခြုပျမှုယန်တရားအတှကျ ကွုံရတဲ့ပွူနာနဲ့အတူ တရားဥပဒေ စိုးမိုးမှု အားနညျးမှုကနေ ကယြျပွန့ျတဲ့ လူ့အခှင့ျရေး ခြိုးဖေါကျမှုတှေ၊ ရာဇဝတျမှု၊ အဂတိလိုကျစားမှုနဲ့ နယျစပျကြောျဖွတျ ဖွဈပှါးတဲ့ ရာဇဝတျမှုတှတေိုးလာနတေယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
ကမ်ဘာ့နိုငျငံတှကေ အငျအားအလှနျအကြှံသုံး နှိမျနငျးမှုတှနေဲ့ နြူကလီယားလကျနကျထုတျတာတှလေို နိုငျငံတကာဥပဒကေို ခြိုးဖေါကျနပေမေယ့ျ အပွဈပေးမခံရပဲ ကငျးလှတျခှင့ျ ဆကျရနခြေိနျမှာဘဲ ကမ်ဘာတလှှားမှာရှိတဲ့ နရောတိုငျးက အရပျသားလူထုဟာ ပဋိပက်ခတှကွေောင့ျ အသတျဖွတျခံရတာ၊ ဆငျးရဲတှငျးနကျလာတာနဲ့ ငတျမှတျမှုတိုးလာတာအပါအဝငျ ဒုက်ခမြိုးစုံကို ခံစားနရေတယျလို့လညျး အတှငျးရေးမှူးခြုပျက ကုလလုံခွုံရေးကောငျစီကို တငျပွခဲ့ပါတယျ။
