အောက်တိုဘာ၂၉ က နိုဝင်ဘာ ၇ အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲ စောင့်ကြည့် အဖွဲ့ဝင်တွေဆီက ကောက်မယ့် ကြိုတင်မဲတွေ မဲမသမာမှုတွေ ဖြစ် လာနိုင်ကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲ လေ့လာစောင့်ကြည့်သူတွေ သုံးသပ်။
အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် NLD ပါတီရဲ့ မန္တလေးတိုင်း လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေ ရဲ့ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ခရီးစဉ်တွေမှာ အနှောက်အယှက် တချို့ ရှိနေတယ်လို့ NLD ပါတီ မန္တလေးတိုင်းအောင်နိုင်ရေးအဖွဲ့က ပြောပါတယ်။
အောက်တိုဘာ ၁၈ ရက်နေ့ဟာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ ကြိုတင်မဲပေးခွင့်ရှိတဲ့ နောက်ဆုံးနေ့ဖြစ်ပြီး မဲပြား အစုံအလင်နဲ့ မဲပေးခွင့်ရသူတွေရှိသလို မဲပြားမစုံလင်တဲ့အတွက် ရသလောက်ပဲ မဲပေးခဲ့ကြသူတွေလည်း ရှိပါတယ်။
နိုင်ငံတကာရောက် မြန်မာတွေ သံရုံးတွေမှာ ကြိုတင်ဆန္ဒမဲတွေ ပေးနေကြတာမှာ မဲစာရင်းမှာ နာမည်မပါတာ၊ မဲပေးဖို့ မဲပြားအလုံအလောက် မရရှိတာ စတဲ့ ပြဿနာအတော်များများကြုံနေရပါတယ်။
ပြည်ပရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ ကြိုတင် မဲ ပေးကြတဲ့အခါ အခက်အခဲမျိုးစုံ နဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပြီး ကြိုတင် မဲပေးခွင့်ပြု ထားတဲ့ အချိန်လုံလောက်မှု မရှိဘူးလို့ စင်္ကာပူ နဲ့ တောင်ကိုရီးယားရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေက ပြောပါတယ်။
"ဘယ်သူက ဘယ်လိုပဲ အခု ကျမတို့ကို ဘာတွေလုပ်နေလုပ်နေ၊ ကျမတို့အလှည့်ကျလို့ရှိရင် ကျမတို့ကနေပြီးတော့ ဒီလိုလုပ်ခဲ့တဲ့သူတွေ အပေါ်မှာ ကျမတို့အာဃာတနဲ့ ဘာမှ လုပ်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ အဖွဲ့ချုပ်ကနေပြီးတော့ ကလဲ့စားချေဖို့-ဆိုတဲ့မူလည်း မရှိပါဘူး။" (ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်)
အစိုးရနဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေကြား ဆွေးနွေးနေတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်မှာ အားလုံး မပါနိုင်ပဲ ဖြစ်နေရတာဟာ တရုတ်နိုင်ငံက ဝင်ရောက် စွက်ဖက်တာကြောင့်လို့ အစိုးရ ငြိမ်းချမ်းရေးဖေါ်ဆောင်မှုအဖွဲ့ တာဝန်ရှိသူ ပြော။
"အခု သူတို့ မဲပေးတဲ့စနစ် လုပ်ထားတာက အဝေးရောက်နေတဲ့သူတွေ မဲပေးလို့မရအောင်လို့ လုပ်ထားတဲ့ အစီအစဉ်ဖြစ်နေတာကြောင့် တော်တော်လေးကို ကွာခြားမှုတွေ အများကြီး ရှိနေပါတယ်"
ရွေးကောက်ပွဲဟာ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေရဲ့အနာဂတ်အတွက် အလွန်အရေးကြီးတာကြောင့် မဲပေးနိုင်ခွင့်ကိုလက်လွတ်မခံဘဲ မဲပေးကြဖို့ ကချင်ပြည်နယ်ကိုရောက်နေတဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ပြောပါတယ်။
သဘာဝသယံဇာတွေကို မှန်မှန်ကန်ကန် ထုတ်ယူ သုံးစွဲနိုင်ဖို့အတွက် ပညာရေးအဆင့်အတန်းကို မြင့်မားအောင် လုပ်ဖို့လိုမယ်လို့ NLD ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဟာ မိုးကောင်းမြို့မှာ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
လူမှုရေးလုပ်ငန်းတွေမှာ ပရဟိတသမားအဖြစ် တက်တက်ကြွကြွလုပ်ဆောင်လာသူ ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် ဦးကျော်သူရဲ့ဘဝ တစိတ်တဒေသအကြောင်း ရိုက်ကူးထားတဲ့ Walking a Fine Line ဆိုတဲ့ မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်ကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ဝါရှင်တန်ဒီစီမြို့တော်မှာ စက်တာဘာ လ ၂၉ နဲ့ ၃ဝ ရက် နှစ်ရက်ကြာ ရုံတင်ပြသမှာဖြစ်ပါတယ်။
ဆော်ဒီအာရေဗျနိုင်ငံ မက္ကာမြို့က အစ္စလာမ်ဘာသာဘုရားဖူးပွဲတော်မှာ လူအုပ်ပြိုပြီးတက်နင်းမိလို့ သေဆုံးသူ (၇၀၀) ကျော်ထဲမှာ မြန်မာနိုင်ငံသား အနည်းဆုံး ၄ ဦးသေဆုံးပြီး ၈ ဦးပျောက်ဆုံးနေဆဲဖြစ်ပါတယ်။
"ဒီပုပ်ရဟန်းမင်းကြီးကတော့ သူကတော့ အဓိကကတော့ ချစ်ခြင်းဆိုတဲ့ မေတ္တာတရားကို အဓိကထားပြီးတော့မှ လူတွေကို စာနာဖို့ တကယ် ဒုက္ခရောက်နေတဲ့လူတွေကို ကူညီပေးဖို့ပေါ့"
ငြိမ်းချမ်းရေးပြဿနာကို အဓိကထား မဖြေရှင်းရင် အများမျှော်လင့်နေတဲ့ အပြောင်းအလဲတွေ ရေရှည်ခံမှာမဟုတ်ဘူးလို့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငြိမ်းချမ်းရေးနေ့မှာ တိုင်းရင်းသားတွေက ပြောပါတယ်။
စက်တင်ဘာ ၁၄ ရက်နေ့က ဒုတိယအကြိမ် ထုတ်ပြန်လိုက်တဲ့ မဲစာရင်းမှာ အမှားအယွင်းတွေ တွေ့ခဲ့မယ်ဆိုရင် စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက် နောက်ဆုံးထားပြီး လာရောက်ပြင်ဆင်ကြဖို့ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ကြေညာထားပါတယ်။
"ကျနော်တို့ စိုးရိမ်တာကတော့ ကိုယ်ပေးတဲ့မဲက ကိုယ်မဲထည့်တဲ့ပါတီပဲ ကိုယ်မဲထည့်ခဲ့တဲ့ ခေါင်းဆောင်ကိုပဲ အနိုင်ရစေချင်တာလေ။ ကိုယ်မဲထည့်တာက တပါတီ။ မဲနိုင်သွားတာက တပါတီ အဲ့လိုမျိုး မဖြစ်သင့်ဘူးလို့ ထင်တယ်လေ။"
တနိုင်ငံလုံး အပစ်ရပ်စာချုပ် NCA မှာ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တွေအားလုံး တပြိုင်တည်း ပါဝင်လက်မှတ်ထိုးဖို့ မဖြစ်နိုင်တော့ဘူးလို့ တိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်တချို့က ပြောပါတယ်။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ကယားပြည်နယ်ခရီးစဉ်အတွင်း NLD အနိုင်ရခဲ့ရင် တိုင်းရင်းသားအခွင့်အရေးအာမခံချက်ရှိမယ့် ဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုစနစ်ကို ဦးစားပေးမယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“ပြည်သူ့အင်အားမပါဘဲနဲ့ ဘယ်နိုင်ငံမှ မတိုးတက်နိုင်ပါဘူး။ တိုးတက်တဲ့နိုင်ငံတွေဆိုတာ ပြည်သူကို အခြေခံတဲ့ ဒီမိုကရေစီ စနစ်ကို ကျင့်သုံးတဲ့ နိုင်ငံတွေဖြစ်ပါတယ်။" (ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်)
"အလုပ်ထဲရောက်နေတဲ့ work permit သမားတွေဆိုရင် သူတို့ ပတ်စ်ပို့တွေကို သူတို့ ကိုင်ခွင့်မရှိတဲ့အတွက် သူတို့လက်ထဲမှာ ပတ်စ်ပို့မရှိတဲ့အတွက်ကို ဒီ ပုံစံ ၁၅ ဖောင် တင်တဲ့အခါမှာ အခက်အခဲတွေ အရမ်းဖြစ်ကြတယ်။"
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
