မြန်မာနိုင်ငံပြဿနာကို အာဆီယံဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်အတိုင်း ဆက်လက် ဖြေရှင်းသွားမှာဖြစ်ပြီး လူသားချင်းစာနာတဲ့ အကူအညီတွေပေးဖို့ အာရုံစိုက်ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ ဝါရှင်တန် ဒီစီမြို့တော်မှာရောက်နေတဲ့ အာဆီယံ အတွင်းရေးမှူးချုပ် Dr. Kao Kim Hourn ကာ ပြောကြားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကန့်ဘလူမြို့နယ်၊ ထန်းကုန်းတိုက်နယ်က ကျေးရွာ ၃ ရွာကို စစ်ကောင်စီတပ်က ဇွန်လ ၁၂ ရက် မနေ့က စစ်ကြောင်းနဲ့ ဝင်ရောက်ပြီး စစ်မှုထမ်းဖို့အတွက် အမျိုးသား ၅၀ ကျော်ကို ဖမ်းဆီးထားတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံအရေး အာဆီယံ အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံတွေရဲ့ ဆောင်ရွက်ချက်တွေကို ကူညီထောက်ခံပေးဖို့ UK နိုင်ငံ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့နဲ့ နော်ဝေနိုင်ငံ၊ အော်စလိုမြို့မှာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့တဲ့အကြောင်း အင်ဒိုနီးရှား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Retno Marsudi က X လူမှုကွန်ယက်မှာ မနေ့ ဇွန်လ ၁၂ ရက်နေ့က ရေးသားထားပါတယ်။
ရုရှားကျုးကျော်သိမ်းပိုက်ထားတဲ့ နယ်မြေတွေမှာ ပိတ်မိခဲ့တဲ့ ထောင်နဲ့ချီတဲ့ ယူကရိန်းကလေးငယ်တွေကို ရုရှားဘက်ကို အတင်းအကျပ် ခေါ်သွားတာ၊ ပို့တာ၊ သူတို့ပညာပေး အစီစဉ်တွေမှာ အဓမ္မတက်ခိုင်းတာ မွေးစားတာမျိုးတွေ လုပ်ခဲ့ပြီး ဓါးစာခံဘဝကို ရောက်ခဲ့ရတယ်လို့ ယူကရိန်း အရာရှိတွေက ပြောပါတယ်။
အမေရိကန် နိုင်ငံ တဝန်း အစ္စရေး ဟားမက်စ် စစ်ပွဲ ဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြပွဲတွေကို သတင်းယူရင်း သတင်းသမားတွေ နဲ့ ရဲတွေ အကြား ပဋိပက္ခတွေလည်း တိုးလာခဲ့ပါတယ်။ သတင်းသမား နဲ့ ရဲ တွေဟာ ဆန္ဒပြပွဲကို သွားပြီး သူ့အလုပ်သူ လုပ်ကြတာပါ။ ဒါပေမဲ့လည်း သတင်းသမားတွေ သတင်းမယူနိုင်အောင် ရဲတွေက မကြာခဏ ဟန့်တားကြပါတယ်။
အခု ဇွန်လဟာ LFBTQ Pride month လိင်စိတ်ကွဲပြားသူတွေအတွက် အလေးထားဂုဏ်ပြုတဲ့လ ဖြစ်ပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံ ချင်းမိုင်မြို့မှာ ကျင်းပတဲ့ Pride ပွဲတော်ကို မြန်မာနိုင်ငံဖွား LGBTQ စုံတွဲ ၁တွဲလဲ ပါဝင် ဆင်နွှဲပြီး လူအများကို သက်သေထားပြီး လက်ထပ်ခဲ့ကြပါတယ်။
ဂါဇာကမ်းမြောင်မှာ အပစ်ရပ်ရေးသဘောတူညီချက်အတွက် ဟာမတ်စ်ဘက်က “အပြောင်းအလဲအများအပြား” နဲ့ ပြန်လည် အဆိုပြုထားပြီး အဲဒီထဲကတချို့မှာ အလုပ်ဖြစ်နိုင်ပေမယ့် တချို့ကတော့ အဆင်မပြေနိုင်ကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်ထိုနီ ဘလင်ကန်က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာ ပြောပါတယ်။
မုံရွာမြို့နယ်၊ သက္ကယ်ကျင်းကျေးရွာက ဒေသခံ အယောက် ၅၀ ကျော်ကို ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လ ၁၄ ရက်နေ့က စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားပြီး အယောက် ၂၀ ကျော်သာ ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာခဲ့ပေမဲ့ ကျန် ၃၀ ကျော်ကိုတော့ အခုချိန်ထိ မလွှတ်ပေးသေးဘူးလို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်ဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းကိုဖြေရှင်းရာမှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ရဲ့ ခိုင်မာတဲ့မိတ်ဖက်အဖြစ် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ဆက်ရှိနေမယ်လို့ အမေရိကန် တာဝန်ရှိသူတဦးက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ပြောပါတယ်။
ရုရှားရေတပ်ဖရီးဂိတ်စစ်သင်္ဘောတစီးနဲ့ နျူကလီးယားစွမ်းအင်သုံး ရေငုပ်သင်္ဘောတစီး ကျူးဘားနိုင်ငံ ဟာဗားနားဆိပ်ကမ်းကို ဇွန် ၁၂ ရက်က ဆိုက်ရောက်ကြောင်း ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။ ဟာဗားနားဟာ အမေရိကန်ရေတပ်ဆိုင်ရာ လေတပ်အခြေစိုက်စခန်းရှိတဲ့ ဖလော်ရီဒါပြည်နယ် Key West ကနေ မိုင် ၁၀၀ ပဲ ဝေးတာပါ။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ အရွယ်ရောက်ပြီးသူ ၇.၂ ရာခိုင်နှုန်းဟာ အမျိုးသား ဒါမှမဟုတ် အမျိုးသမီး အဖြစ် ခံယူမထားသူတွေဖြစ်ပြီး သမ္မတကိုယ်စားလှယ်လောင်း ၂ ယောက် အနေနဲ့ ဒီအရေအတွက်ကို အလေးထားလာပါတယ်။
မြန်မာ၊ ပါလက်စတိုင်းနယ်မြေ၊ ဆူဒန်၊ ကွန်ဂို၊ ဆိုမာလီယားနဲ့ နိုက်ဂျီးရီးယား နိုင်ငံတွေမှာ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်အတွင်း လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေကြား ကလေးငယ်တွေ အသတ်ခံရတဲ့အရေအတွက် အဆိုးဆုံးဖြစ်ခဲ့တာကို တွေ့ရတဲ့အကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီကို အစီရင်စာ တင်သွင်းခဲ့တာပါ။
တရုတ်နိုင်ငံဗဟိုဘဏ်က ရွှေဝယ်ယူစုဆောင်းမှုတွေကို ဆိုင်းငံ့လိုက်သလို၊ မကြာသေးခင်က မြန်မာနိုင်ငံမှာ လုပ်ငန်းရှင်တချို့ကို ဖမ်းဆီးအရေးယူမှုတွေရဲ့ ရိုက်ခတ်မှုကြောင့် ပြည်တွင်းရွှေဈေး ပြန်ကျလာတာ ဖြစ်နိုင်တယ်လို့လည်း ခန့်မှန်းနေကြတာပါ။
ဘောလုံးပွဲ အားပေးသူတွေအကြား လက်နက်ကိုင်ဆောင်တိုက်ခိုက်မှုတွေ၊ ကြိုတင်စီစဉ်ပြီး အုပ်စုဖွဲ့ ခိုက်ရန် ဖြစ်ပွားမှုတွေ၊ အသက်အန္တရာယ် ထိခိုက်စေတဲ့အထိ ဒဏ်ရာရတာတွေ တိုးလာနေတဲ့အတွက် လုံခြုံရေးကို တင်းတင်းကျပ်ကျပ် စီစဉ် ဆောင်ရွက်နေတာပါ။
အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မဏိပူရပြည်နယ်အတွင်း တရားမဝင် ဝင်ရောက်မှုနဲ့ ထိန်းသိမ်းခံထားရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသား ၃၈ ယောက်ကို မြန်မာဘက်ကို ဒီကနေ့ ဇွန်လ ၁၂ ရက်နေ့မှာ ပြန်လည် လွဲပြောင်းပေးလိုက်ကြောင်း ပြည်နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး N. Biren Singh က လူမှုကွန်ယက်မှာ ရေးပါတယ်။
ကချင်ပြည်နယ်မှာ ကုန်သွယ်ရေးအရ အချက်အချာကျတဲ့ ကန်ပိုက်တီလမ်းက အဓိကစခန်း တခုအပါ စစ်ကောင်စီတပ်စခန်း ၁၀ ခုကျော်ကို သိမ်းပိုက်လိုက်ကြောင်း KIA က ပြောလိုက်ပါတယ်။ ဝိုင်းမော်- ကန်ပိုက်တီလမ်းက စစ်ကောင်စီရဲ့ ဆဒုံးတပ်စခန်းကို KIA နဲ့ ပူးပေါင်းတပ်တွေ မနေ့နှောင်းပိုင်းက သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့တာလို့လည်း ပြောပါတယ်။
အမေရိကန်က အဆိုပြုထားတဲ့ ဂါဇာအပစ်ရပ်ရေး မူကြမ်းအပေါ် ဟာမတ်စ်အဖွဲ့ရဲ့ တုံ့ပြန်ချက်နဲ့ပတ်သက်လို့ ကာတာ၊ အီဂျစ်နဲ့ အမေရိကန်အစိုးရတာဝန်ရှိတွေ ပြန်လည် သုံးသပ်နေချိန်မှာပဲ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Antony Blinken ဟာ ကာတာ ဝန်ကြီးချုပ် နဲ့ ဒီကနေ့ ဇွန်လ ၁၂ ရက်နေ့မှာ တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။
ဟောင်ကောင်ဒီမိုကရေစီရေးလှုပ်ရှားသူ ၆ ဦးရဲ့ ပတ်စ်ပို့ နိုင်ငံကူးလက်မှတ်ကို ဟောင်ကောင်အစိုးရက ဒီကနေ့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာ ပယ်ဖျက်လိုက်ပါတယ်။ နိုင်ငံရပ်ခြားမှာ အခြေစိုက်နေထိုင်သူ ဒီမိုကရေစီရေးလှုပ်ရှားသူတွေကို နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးဥပဒေနဲ့ အခုလို အရေးယူတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေ ကြီးထွားလာနေချိန်မှာပဲ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက်ဆွေးနွေးဖို့ စစ်ကောင်စီအကြီးအကဲကပြောလိုက်ပါတယ်။ဒါပေမဲ့လည်း လတ်တလော တရားဝင်ကမ်းလှမ်းမှုမျိုးတော့မရှိသေးဘူးလို့လည်း NCA အပစ်ရပ် လက်မှတ်ထိုးထားတဲ့ ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေး ပါတီ ALP ကပြောပါတယ်။
ပိုလန်နဲ့ ဘယ်လာရုစ်နယ်စပ်မှာ မကြာသေးခင်ကဖြစ်ခဲ့တဲ့ ပိုလန်စစ်သားနဲ့ ရွှေ့ပြောင်းအခြေချဝင်ရောက်လာသူတွေရဲ့ ပြဿနာတွေကြောင့် ပိုလန်အစိုးရအနေနဲ့ နယ်စပ်လုံခြုံရေးကို ပိုမိုတိုးမြှင့်နိုင်ဖို့အတွက် မီတာ ၂၀၀ အကျယ်အဝန်းရှိတဲ့ ကြားခံနယ်မြေတစ်ခုကို ပြီးခဲတဲ့ သီတင်းပါတ်ထဲမှာ စတင်နေရာချလိုက်ပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်