ဟာမတ်စ်နဲ့ အစ္စရေးတို့အပေါ် နိုင်ငံတကာရဲ့ဖိအားပေးမှုတွေ ကြီးထွားလာနေချိန်မှာပဲ အစ္စရေးလ်တို့က ဂါဇာစစ်ဆင်ရေးကို တနင်္ဂနွေနေ့မှာ ဆက်လက်ဆင်နွှဲပါတယ်။ အစ္စရေးလ်နယ်စပ်အနီး ဂါဇာဒေသထဲမှာ မီးခိုးလုံးတွေတက်လာတာနဲ့ တင့်ကားတွေ လှုပ်ရှားသွားလာနေတာကို မြင်ရပါတယ်။
တရုတ်နဲ့ဂျပန်တို့ကြား နယ်မြေပိုင်နက်အငြင်းပွါးနေတဲ့ အရှေ့တရုတ်ပင်လယ်ပြင်ထဲမှာ တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်နဲ့ ဂျပန်လွှတ်တော်အမတ်ပါအဖွဲ့တို့ ထိပ်တိုက်တွေ့ခဲ့ကြတယ်လို့ တိုကျိုမြို့က တရုတ်သံရုံးနဲ့ ဂျပန်သတင်းမီဒီယာတွေက ပြောပါတယ်။
ဂါဇာ အပစ်ရပ်ရေး အတွက် အစ္စရေးတင်ပြတဲ့ အဆိုပြုချက်အသစ်ကို သုံးသပ်နေတယ်လို့ ဟားမတ်စ်က စနေနေ့မှာ ပြောပါတယ်။ ဂါဇာအပစ်ရပ်ရေးအတွက်ရော၊ ဂါဇာတောင်ပိုင်းက ရာဖါကို ထိုးစစ်ဆင်ဖို့ လုပ်နေတဲ့ အစ္စရေးကို သူ့ရဲ့ အစီစဉ်တွေ ရပ်ဆိုင်းဖို့အတွက်ပါ အီဂျစ်ကကြားဝင်ပြီး ပြင်းပြင်းထန်ထန် ညှိနှိုင်းပေးနေတာပါ။
“ပိုမိုအားကောင်းတဲ့ အာဆီယံကို ကျွန်တော်တို့မြင်ချင်ပါတယ်” လို့ ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Nikorndej Balankura ကပြောပါတယ်။ “လက်ရှိ အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌဖြစ်တဲ့ လာအိုနဲ့ မြန်မာ့အရေး ဆွေးနွေးနေတယ်” လို့လည်း သူကဆိုပါတယ်။ “အတိုက်အခံနဲ့ စစ်တပ် ကြားက တိုက်ပွဲတွေဟာ မြဝတီ အထိရောက်လာနေပါပြီ။
မြန်မာနိုင်ငံက ပဋိပက္ခတွေအတွင်းမှာ အမျိုးသမီးတွေနဲ့ မိန်းကလေးငယ်တွေကို လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်ပြုကျင့်မှု ခံရတာကနေ ကာကွယ်နိုင်ဖို့ (NUG)အစိုးရအနေနဲ့ တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ လက်တွဲကာ ကြိုးပမ်းနေတယ်လို့ လုံခြုံရေးကောင်စီမှာ မြန်မာသံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းက ပြောလိုက်ပါတယ်။
မိုးဇလ ထုတ်ပြန်ချက်ထဲမှာ မကွေးမြို့မှာ ၄၅ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်၊ မန္တလေးမြို့မှာ ၄၃ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်၊ နေပြည်တော်မှာ ၄၁ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်နဲ့ ရန်ကုန်မှာ ၄၀ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် တွေအထိ အပူချိန် မြင့်တက်နိုင်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။
ရေနံနဲ့ သဘာဝဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်းက ဝင်ငွေက စစ်ကောင်စီ ဝင်ငွေအားလုံးရဲ့ ငါးပုံတစ်ပုံအထိ ရှိနိုင်လို့ ကျောက်ဖြူကို ဆုံးရှုံးရင် ထိုင်းနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှာ အရေးပါတဲ့ မြဝတီမြို့ကို ဆုံးရှုံးတာထက် ပိုပြီး စစ်ကောင်စီအတွက် “ကြီးမားတဲ့ထိခိုက်မှု” ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ MIPS ရဲ့ သုတေသီတဦးကထောက်ပြပါတယ်။
၂၀၂၄ ဧပြီလ ၃၀ မှာ သက်တမ်းကုန်ဆုံးတော့မယ့် အီးယူ ဥရောပသမဂ္ဂရဲ့ မြန်မာအပေါ်ချမှတ်ထားတဲ့ ဒဏ်ခတ်အရေးယူမှုကို ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဧပြီလကုန်အထိ နောက်ထပ် တနှစ် သက်တမ်းတိုးလိုက်ကြောင်း ဥရောပကောင်စီက သောကြာနေ့မှာ ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ပါတယ်။
ရုရှား ကာကွယ်ရေးဌာန စက်မှုလုပ်ငန်းအတွက် တရုတ်ရဲ့ အထောက်အပံ့ပေးမှုအပေါ် အထူးစိုးရိမ်ကြောင်းနဲ့ ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး အရေးယူဒဏ်ခတ်မှုတွေ ချမှတ်ဖို့ အသေချာပြင်ဆင်ထားတယ်လို့ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Anthony Blinken က သောကြာနေ့မှာ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
ဂါဇာတောင်ပိုင်း အီဂျစ်နယ်စပ်နားက ရာဖာမြို့မှာ အစ္စရေး ထိုးစစ်ဆင်မယ့်အနေအထား ဖြစ်လာနေချိန်မှာပဲ အစ္စရေးနဲ့ ဟားမတ်စ်ကြား ညှိနှိုင်းမှုတွေ နောက်တချီ စတင်နိုင်ဖို့ အီဂျစ်အဆင့်မြင့် ညှိနှိုင်းရေးအဖွဲ့ဟာ အစ္စရေးကို သောကြာနေ့သွားရောက်ပါတယ်။ ဂါဇာမှာ ရေရှည်အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးအတွက် ပုံစံသစ်ချပြ ဆွေးနွေးဖို့ရှိ။
ကရင်နီပြည်ကြားကာလအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ(IEC)က ထုတ်ပြန်တဲ့ မီဒီယာကျင့်ဝတ်ဆိုင်ရာ ညွှန်ကြားချက်နဲ့ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး(KNU)က ထုတ်ပြန်လိုက်တဲ့ သတင်းနဲ့ပြန်ကြားရေးလုပ်ငန်းဆိုင်ရာ မူဝါဒ ကျင့်ဝတ်တွေဟာ သတင်းသမားတွေရဲ့ လုံခြုံရေး၊ လွတ်လပ်ခွင့်အပေါ် ခြိမ်းခြောက်နေတယ်လို့ သတင်းထောက်တွေကြား စိုးရိမ်နေပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်တွေအတွင်း ကာကွယ်ဆေးထိုးတဲ့နှုန်း ကျဆင်းလာခဲ့ပြီး ကြိုတင်ကာကွယ်နိုင်တဲ့ ရောဂါတွေ ကူးစက်နိုင်ခြေ တိုးလာတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကလေးသူငယ်များ အရေးပေါ် ရန်ပုံငွေ အဖွဲ့ UNICEF က ဒီကနေ့ သတိပေးထားပါတယ်။
မင်းတပ်မြို့နယ် တိုက်နယ် အမှတ် ၂ က ဝမ္မသူး ဆေးရုံကို ဧပြီ ၂၅ ရက်၊ မနေ့ည ၈ နာရီက ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့လို့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ အပါအဝင် ၇ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး ဆေးရုံနဲ့ ဝန်ထမ်းအိမ်ယာတွေလည်း မီးလောင် ပျက်စီးခဲ့ပါတယ်။
ယူကရိန်းနိုင်ငံရဲ့ အဓိက နျူကလီးယား စွမ်းအင်စက်ရုံကို ရုရှားက သိမ်းပိုက်ထားတာက နျူကလီးယား ဓါတ်ရောင်ခြည် ဘေးအန္တရာယ်ဆိုး ကျရောက်နိုင်တဲ့ ခြိမ်းခြောက်မှုတွေ ဖြစ်စေတယ်လို့ ယူကရိန်းသမ္မတ Volodymyr Zelensky က ဒီကနေ့ သောကြာနေ့မှာ သတိပေးလိုက်ပါတယ်။
ဂါဇာမှာ ဟာမတ်စ်အဖွဲ့ ပြန်ပေးဆွဲဖမ်းဆီးတာ ခံထားရတဲ့သူတွေ အားလုံး ပြန်လည် လွတ်မြောက်လာဖို့အတွက် ကြိုးပမ်းနေတဲ့ အမေရိကန်နဲ့ နိုင်ငံပေါင်း တဒါဇင်ကျော်က ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့အတူ တခြား ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေ ကလည်း ပူးပေါင်း ပါဝင်ကြဖို့ ဖမ်းဆီးခံထားရသူတွေရဲ့ မိသားစုတွေက တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီလနောက်ပိုင်း ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည် ၃၀၀ လောက်ကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နယ်ခြားစောင့်တပ်ဖွဲ့တွေက ရိုက်နှက်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံဘက် အနည်းဆုံး ၆ ကြိမ် အတင်းအကျပ် ပြန်ပို့ခဲ့တဲ့အကြောင်း ဒေသအတွင်း လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့အစည်းတခုဖြစ်တဲ့ Fortify Rights အဖွဲ့ကြီးက ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ပါတယ်။
ကမ္ဘာ့စီးပွား အင်အားအကြီးဆုံး နိုင်ငံကြီး ၂ ခုဖြစ်တဲ့ အမေရိကန်နဲ့ တရုတ်ကြား ဆက်ဆံရေးမှာ သဘောထား ကွဲလွဲတာတွေရှိပေမဲ့လို့ နှစ်နိုင်ငံ ပြိုင်ဘက်တွေ ဖြစ်စရာမလိုဘဲ လက်တွဲဖက်နိုင်ငံတွေသာ ဖြစ်သင့်တယ်လို့ တရုတ်သမ္မတ Xi Jinping က ဒီကနေ့ ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။
ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည်အရေး ရေရှည် တည်တန့်တဲ့ အဖြေရှာ နိုင်အောင် ထိုင်းနိုင်ငံက ကူညီသွားမယ်လို့ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် Srettha Thavisin က ပြောပါတယ်။ ဒီကနေ့ ဘန်ကောက်မြို့မှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ ဝန်ကြီးချုပ် Sheikh Hasina ကို လက်ခံကြိုဆိုတဲ့ အခမ်းအနားမှာ အခုလို ပြောဆိုသွားတာပါ။
လာမယ့် ဧပြီလ ၂၇၊ ၂၈ ရက်နေ့တွေမှာ နေ့အပူချိန် ပိုပြင်းလာနိုင်တာမို့ သတိထားနေထိုင်ကြဖို့ မိုးဇလဌာနက သတိပေးချက် ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ စံချိန်တင် အပူမြင့်တာတွေ ဖြစ်လာနိုင်တာမို့ နောက်ဆက်တွဲအနေနဲ့ လေပြင်းတိုက်တာ၊ မိုးသီးကြွေတာအပြင် မိုးကြိုးပစ်ခံရတာတွေ ရှိလာနိုင်တယ်လို့ သတိပေးပါတယ်။
ရခိုင်တောင်ပိုင်းက သံတွဲနဲ့ တောင်ကုတ်ကြားမှာလည်း ၃ရက်ဆက်တိုက် တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေသလို အမ်းနဲ့ ဘူးသီးတောင် မောင်တောဘက်တွေမှာလည်း တိုက်ပွဲ ပြင်းထန်နေဆဲဖြစ်တယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်