မြန်မာအရေး အာဆီယံအစည်းအဝေးတွေမှာ နိုင်ငံရေးအရ ကိုယ်စားမပြုတဲ့ သူတွေကိုပဲ တက်ရောက်ခွင့်ပြုဖို့ သတ်မှတ်ထားပေမဲ့ အရပ်ဘက် အရာရှိတွေကတော့ ASEAN ပူးတွဲ ဆွေးနွေးပွဲတွေမှာ ဆက်လက် ပါဝင်ခွင့်ရှိမှာ ဖြစ်တဲ့အကြောင်း အင်ဒိုနီးရှား နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနက မနေ့က ပြောဆိုပါတယ်။
အစောပိုင်းမှာ အားကောင်းတဲ့ မုန်တိုင်းအဖြစ် ရှိနေခဲ့ရာက အခုအခါမှာ ပိုမိုအားကောင်းလာပြီး အလွန့်အလွန်အားကောင်းတဲ့ ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း (Very Very Severe Cyclonic Storm) အဖြစ်ကို ရောက်ရှိခဲ့ပြီလို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး ခလယ်လွီထူခရိုင် KNU တပ်မဟာ ၃ ထိမ်းချုပ်တဲ့ လယ်ဒိုမြို့နယ်ထဲမှာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေက ရွာတွေကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးသွားတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ တိုက်ပွဲတွေနဲ့ အိုးအိမ်ပျက်စီးမှုတွေကြောင့် တပ်မဟာ(၃)ထိမ်းချုပ်နယ်မြေထဲမှာ စစ်ဘေးရှောင်ဒုက္ခသည် နှစ်သိန်းနီးပါး ရှိနေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
ဂါဇာ ကမ်းမြောင်ဒေသမှာ အစ္စရေးဘက်က လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေကို တညလုံး လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ကြာသပတေးနေ့ အစောပိုင်းအထိဖြစ်ခဲ့တဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေကြောင့် အစ္စလာမ္မစ်ဂျီဟတ်အဖွဲ့က ဒုံးကျည်အဖွဲ့ရဲ့ ခေါင်းဆောင်တယောက် သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ အစ္စရေးစစ်တပ်က ပြောပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ အကြမ်းဖက်မှုလျော့ပါးဖို့၊ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား အားလုံးကို ပြန်လွှတ်ဖို့နဲ့ ပြည်သူတွေရဲ့ ဆန္ဒနဲ့အညီအုပ်ချုပ်တဲ့ အရပ်သားအစိုးရ ပြန်ဖြစ်လာဖို့အတွက် ဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေက ညီညီညွတ်ညွတ် ဆောင်ရွက်ကြဖို့ အိန္ဒိယနိုင်ငံကို သွားရောက်ခဲ့တဲ့ ကုလအထူးကိုယ်စားလှယ် Noeleen Heyzer က ပန်ကြားလိုက်ပါတယ်။
ဆိုင်ကလုံး "မိုခါ"ဟာ သောကြာနေ့မနက် အစောပိုင်းမှာ အင်အားပိုကြီးလာနိုင်သလို လေတိုက်နှုန်း တနာရီ ၁၃၅ မိုင်နှုန်းနဲ့ အလွန်အားပြင်းတဲ့ မုန်တိုင်းအဖြစ်ကိုရောက်လာပြီး ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နဲ့ မြန်မာ ကမ်းရိုးတန်းဆီ ဦးတည်ရွေ့လျားလာနိုင်တယ်လို့ အိန္ဒိယမိုးလေဝသဌာန IMD က ကြာသပတေးညမှာ ခန့်မှန်းချက် သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။
ကုလားတန်မြစ်ကြောင်းဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးစီမံကိန်းရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတခုဖြစ်တဲ့ စစ်တွေ ဆိပ်ကမ်း ပုံမှန်လည်ပတ်ရေး ကုန်ပစ္စည်းသယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအပါအဝင် အခွန်ကိစ္စတွေနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး နှစ်နိုင်ငံစီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်တွေနဲ့ အစိုးရတာဝန်ရှိသူတွေဟာ မေလ ၉ရက်နေ့ ကစစ်တွေဟိုတယ်မှာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။
ဆိုင်ကလုန်း မုန်တိုင်း Mocha (မိုခါ) ဟာ မြန်မာ နဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ တွေဆီကို ဦးတည်နေတဲ့အတွက် ၂ နိုင်ငံစလုံးမှာ ကူညီကယ်ဆယ်ရေး စေတနာ့ဝန်ထမ်း ထောင်ပေါင်းများစွာကို ဖြန့်ကျက်တာဝန်ပေးထားပါတယ်။ ဒါအပြင် ပင်လယ်ကမ်းချေတဝိုက် မြေနိမ့်ပိုင်းဒေသတွေမှာ နေထိုင်ကြသူတွေကိုလည်း နေရာရွှေ့ပြောင်းပေးနေကြပါတယ်။
ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော် အရှေ့တောင်ပိုင်းမှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ မုန်တိုင်းဟာ ဒီကနေ့မနက်မှာ တိုင်းထွာချက်များအရ မြောက်-အနောက်မြောက်ဘက်ကို ဦးတည်ရွှေ့လျားပြီး အားကောင်းတဲ့မုန်တိုင်းငယ် (Cyclonic Storm) မိုခါး (Mocha) အဖြစ်ကို ရောက်ရှိသွားပြီလို့ မိုးဇလဌာနက ထုတ်ပြန်ပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက အသက် ၃၈ အရွယ် သန်းကြွယ်သူဌေး ဇက်ကာဘာ့ဂ်ဟာ ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ် Red Wood City ရတ်ဝုဒ်စီးတီးမှာ မေလ ၆ ရက်နေ့က ကျင်းပတဲ့ ဂျူဂျစ်ဆုပြိုင်ပွဲမှာ ဆု ၂ ဆု ရသွားပါတယ်။ သူလေ့ကျင့် သင်ယူတဲ့ ဂရီလာ ဂျူဂျစ်ဆုအသင်းကနေ ဝင်ပြိုင်တာဖြစ်ပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံကနေခိုးယူခံခဲ့ရတဲ့ ရှေးဟောင်းပစ္စည်းနှစ်ခုကို အမေရိကန်ကပြန်လည် လွှဲပြောင်းပေးခဲ့တယ်လို့ နယူးယောက်မြို့ တာဝန်ရှိသူတွေက အင်္ဂါနေ့က သတင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေးကနေ အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုတွေရပ်တန့်ပြီး ပြဿနာတွေကိုဆွေးနွေးဖြေရှင်းဖို့နဲ့ စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေကို လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အကူအညီတွေပေးဖို့ တိုက်တွန်းပြောဆိုခဲ့တာကို NUG အမျိုးသား ညီညွတ်ရေးအစိုးရကကြိုဆိုကြောင်း သမ္မတရုံးပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ကိုကျော်ဇောက ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံအရှေ့မြောက်ပိုင်းက မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ နယ်နိမိတ်ချင်းထိစပ်နေတဲ့ မဏိပူရပြည်နယ်မှာ လူမျိုးစုနှစ်စုကြား အကြမ်းဖက်မှုတွေအပြင်းအထန်ဖြစ်ပြီး ရက်ပိုင်းအကြာမှာ မေလ ၉ ရက်နေ့က ဒေသအများစုမှာ ညမထွက်ရအမိန့်ကို ဖြေလျှော့လိုက်ပေမယ့် အင်တာနက်ကိုတော့ ဆက်ပြီးပိတ်ထားပါတယ်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး S Jaishankar ဟာ ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးသံတမန် နိုလင်းဟေဇာနဲ့ အင်္ဂါနေ့ကတွေ့ဆုံပြီး မြန်မာနိုင်ငံအခြေအနေကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။
အကြံပေးကဏ္ဍ အမျိုးသမီးပင်တိုင်ဆောင်းပါးရှင်ကို ၁၉၉၆ ခုနှစ်က လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားခဲ့တဲ့အတွက် အမေရိကန်သမ္မတဟောင်းထရမ့်မှာ ဥပဒေအရ တာဝန်ရှိကြောင်း ဂျူရီအဖွဲ့က ဆုံးဖြတ်လိုက်ပြီး နစ်နာသူအမျိုးသမီးကို ဒေါ်လာ ၅ သန်းပေးဖို့ နယူးယောက်မြို့တရားရုံးက အင်္ဂါနေ့က ဆုံးဖြတ်လိုက်ပါတယ်။
အမေရိကန်သမ္မတဘိုင်ဒန်နဲ့ လွှတ်တော်ခေါင်းဆောင်တွေဟာ အင်္ဂါနေ့ကတွေ့ဆုံကြပြီး အမေရိကန်အစိုးရယူနိုင်တဲ့အကြွေး ကန့်သတ်ချက်ကိစ္စကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။
အီးယူအကြီးအကဲ Ursula von der Leyen က ယူကရိန်းအပေါ် ထောက်ခံကြောင်းပြသဖို့ ကိယက်ဗ်မြို့တော်ကိုရောက်နေခိုက် ယူကရိန်းကို အီးယူအဖွဲ့ဝင်အဖြစ်လက်ခံရေး ပြတ်သားတဲ့ လမ်းကြောင်းအပါအဝင် အီးယူဘက်က ပိုပြီးမြန်ဆန်တဲ့ထောက်ခံမှုတွေ ပေးဖို့လိုကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတ ဗလော်ဒီမီယာ ဇလန်းစကီးက ပြောလိုက်ပါတယ်။
မြန်မာအရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပိုပြီးထိရောက်တဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်တွေချဖို့ လိုအပ်နေလို့ ဒါဟာ အာဆီယံအတွက် ‘လမ်းဆုံလမ်းခွ’ ကိုရောက်နေတဲ့အခြေအနေလို့ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံရဲ့ အကြီးတန်းဝန်ကြီးတဦးက အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအဖွဲ့ အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေး ပထမနေ့မှာ သတိပေးလိုက်ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံထဲမှာ စစ်တပ်အစောင့်အကြပ်နဲ့သွားတဲ့ အာဆီယံလူသားချင်းစာနာကူညီမှု ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ရေးဌာန AHA Center ရဲ့ယာဉ်တန်း ပစ်ခတ်ခံရမှုသတင်းအပေါ်မှာ အလွန်တရာစိုးရိမ်မိတယ်လို့ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာန ပြောခွင့်ဆိုခွင့်ရှိသူ Matthew Miller က ထုတ်ပြန်ပါတယ်။
ဒုတိယကမ္ဘာစစ်မှာ နာဇီတွေအပေါ်အောင်နိုင်ခြင်းနဲ့ အမှတ်ရဖွယ်နေ့အဖြစ် မေလ ၈ ရက်နေ့ကို တရားဝင်သတ်မှတ် ပြဌာန်းလိုက်တဲ့ဥပဒေကို ယူကရိန်းသမ္မတ Volodymyr Zelenskyy က လက်မှတ်ရေးထိုးလိုက်ပြီး မေလ ၉ ရက်နေ့ကိုလည်း 'ဥရောပနေ့' အဖြစ် သတ်မှတ်ကြောင်း ပြောပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
