မြန်မာနိုင်ငံတွင်း အကြမ်းဖက်မှုတွေကို အစိုးရက ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရာမှာ ဥပဒေနဲ့အညီ လူ့အခွင့်အရေး စံနှုန်းစံထားတွေကိုပါ လေးစားလိုက်နာဖို့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက တိုက်တွန်းပါတယ်။
"မိတ္ထီလာမှာဖြစ်တဲ့ ဘာသာရေးနဲ့ လူမျိုးရေး အဓိကရုဏ်းတွေမှာ ပတ်သက် ဆက်နွယ်သူတွေကို ဘယ်ဘာသာဝင်ပဲဖြစ်ဖြစ် ဘယ်လူမျိုး ပဲဖြစ်ဖြစ် ထိထိရောက်ရောက်အရေးယူပြဖို့ လိုပါတယ်"
"အသေအချာ ပြောနိုင်တာကတော့ တိုက်ခိုက်မှုတွေဟာ တကယ့်ကို ပစ်မှတ်ထားပြီး ဆောင်ရွက်ကြတာပါ။ မူဆလင်အိမ်တွေ ဟုတ် မဟုတ်ဆိုတာကို အသေအချာ ခွဲပြီး တိုက်ခိုက်မှုတွေ လုပ်တယ်လို့ သတင်းတွေအရ သိရပါတယ်။ ဒီတိုက်ခိုက်မှု နောက်ကွယ်မှာ ဘယ်သူတွေ ရှိသလဲဆိုတာကိုတော့ အတိအကျ မသိရပါဘူး"
မြန်မာနိုင်ငံမှာ လာမယ့် ၂၀၁၅ ခုနှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို အရင်နဲ့မတူ တရားမျှတတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်လာစေရေးဟာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမူဝါဒနဲ့ပတ်သက်လို့ ဦးစားပေး ကူညီဆောင်ရွက်ရမယ့် ကိစ္စဖြစ်တယ်လို့ အမေရိကန်လွှတ်တော်အမတ်တွေနဲ့ အစိုးရပိုင်း တာဝန်ရှိသူတွေက ပြောလိုက်ပါတယ်။
မိတ္တီလာက အကြမ်းဖက်မှုတွေအပေါ် စိုးရိမ်မှုတွေ တိုးလာနေသလို နောက်ကွယ်က လှုံ့ဆော်မှုတွေရှိတယ်လို့ ယူဆမှုနေကြပေမဲ့ နားလည်မှုလွဲနေတဲ့ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းကြား ပြန်လည်သင့်မြတ်လာအောင် အစိုးရနဲ့ လူမှုအဖွဲ့အစည်းခေါင်းဆောင်တွေ ကြိုးပမ်းနေတာတွေကို နိုင်ငံတကာက အသိအမှတ်ပြ ကြိုဆိုကြပါတယ်။
"ကာကွယ်ရေးနဲ့ လုံခြုံရေးကော်မတီမှာ ၁၁ ဦးရှိတဲ့အထဲမှာ တကယ်တမ်း အဆုံးအဖြတ် ပေးနိုင်တဲ့ ၆ ဦးက စစ်တပ်က ဖြစ်နေတယ်။ ဒါတွေကို သူတို့ လျှော့ပေးမလား။ အဲ့ဒီလိုမျိုး လျှော့ပေးတယ်ဆိုရင်တော့..."
"မြန်မာနိုင်ငံတွင်း မဖြေရှင်းရသေးတဲ့ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ အကဲစမ်းချက်တွေ ရှိပေမဲ့လို့ နှိုင်းယှဉ်ချက်အရဆိုရင်တော့ မြန်မာနိုင်ငံက ဒီမိုကရေစီ ဖြစ်ထွန်း တိုးတက်မှုတွေအပေါ်မှာ ကျေနပ်စရာ ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်"
"နှစ်စဉ် တနှစ်ကို ကလေးငယ် နှစ်သောင်းနီးပါးရဲ့ အသက်တွေ ကယ်ဆယ်နိုင်ဖို့ မှန်းထားတာပါ"
"ဆန္ဒပြသူတွေကို ဖြိုခွဲဖို့ မြန်မာလုံခြုံရေးတပ်တွေဟာ Phosphorus ပါဝင်တဲ့ မီးခိုးဗုံးတွေ အသုံးပြုတယ် ဆိုတာကို အဲ့ဒီမှာ အတည်ပြုထားပါတယ်။ လူအုပ်စုကို ဖြိုခွင်းဖို့ Phosphorus အသုံးပြုတာတွေကို ကျမတို့ ကန့်ကွက်ပါတယ်"
KIO နဲ့ မြန်မာအစိုးရကြား ဒီကနေ့ဆွေးနွေးပွဲဟာ ဒေသငြိမ်းချမ်းရေး အတွက် ဖြစ်မလာသေးရင်တောင် အပစ်ရပ်စဲတဲ့အဆင့်ဖြစ်လာဖို့ မျှော်လင့်နေကြပါတယ်။
"ဒီဝေေ၀ဝါးဝါးဖြစ်နေတဲ့ ဥပဒေပါ အပိုဒ်တွေကို ချိုးဖောက်တယ်ဆိုပြီး သူတို့က သတ်မှတ်ရင်၊ အဲ့ဒီ စာစောင်၊ မဂ္ဂဇင်း ထုတ်ဝေမှုကို ရပ်နားတာ၊ အပြစ်ပေးတာ လုပ်နိုင်တဲ့အာဏာ သူတို့မှာ ရှိပါတယ်"
မအူပင်မြို့နယ် မလက်တိုကျေးရွာက လယ်သမားတွေနဲ့ ရဲလုံခြုံရေး ပဋိပက္ခအတွင်း ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေဖက်က အမျိုးသမီးတွေကို အကြမ်းဖက်ရိုက်နှက်ခဲ့တဲ့ မှတ်တမ်းတွေ ကို မြင်ရတော့ သူ့အနေနဲ့ အလွန်ပဲ ထိတ်လန့် တုန့်လှုပ်ရတယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံ ဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာ ကင်တာနားက ပြောလိုက်ပါတယ်။
ဂျော်ဒန်နိုင်ငံက မြန်မာ စက်ရုံအလုပ်သမား ၂ ထောင်ကျော်ဟာ လစာတိုးရေး ဆန္ဒပြနေတာ ၁ ပတ်ရှိနေပြီး မြန်မာပြည်ကို ပြန်ပို့ခံရနိုင်ပါတယ်။
"စစ်အုပ်ချုပ်မှုကနေ အရပ်သားအုပ်ချုပ်မှုကို ကူးပြောင်းတဲ့ အသွင် ကူးပြောင်းရေး ဖြစ်စဉ် တိုင်းမှာ လူ့အခွင့်အရေး လေးစားလိုက်နာမှု ဆိုတာဟာ မဖြစ်မနေ လုပ်ဆောင်ရမယ့် တာဝန်တရပ်ပါ"
"အလုပ်အကိုင်သစ်တွေ ဖန်တီးဖို့နဲ့ လူလတ်တန်းစား ကြီးထွားလာအောင် ဘယ်လို လုပ်မလဲဆိုတဲ့ အစီအစဉ်ကို အခု သမ္မတရဲ့ နိုင်ငံတော် အခြေပြ မိန့်ခွန်းထဲမှာ ကြားရဖို့ ရှိပါတယ်"
"မတ်လ လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီ အစည်းအဝေးမှာ ကိစ္စရပ်ကြီးတွေကို ဆွေးနွေးဖို့ ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် လူ့အခွင့်အရေး အထူး ကိုယ်စားလှယ်အနေနဲ့ ကချင်အရေးကို အသေအချာ စောင့်ကြည့်ပြီး အစီရင်ခံ တင်ပြရမယ့်ကိစ္စက အရေးကြီးပါတယ်။"
"ဒုတိယအကြိမ် သမ္မတသက်တမ်းမှာ လူ့အခွင့်အရေးကို ပိုပြီး အာရုံစိုက်တာမျိုး မြင်ချင်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် အစိုးရက တာဝန်ယူဖြေရှင်းကိုင်တွယ်နေရတဲ့ အမျိုးသားလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စမှာပါ။"
မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ပတ်သက်တဲ့ မူဝါဒတွေကို ဦးဆောင်ရေးဆွဲခဲ့သူ ဂျွန်ကယ်ရီ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဖြစ်လာတာကြောင့် မြန်မာပြည်အတွက် အကောင်းမြင်နေကြပါတယ်။
အမေရိကန်သမ္မတက ကျမ်းစာအုပ် ၂ အုပ်ကို ကိုင်တွယ်ပြီး လူထုရှေ့မှောက် ကျန်းသစ္စာကျိန်ဆိုပွဲ အခမ်းအနားကို ပြည်သူ ၈ သိန်းတက်ရောက်ခဲ့ပြီးခြိမ့်ခြိမ့်သဲ ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။
မြန်မာအစိုးရဘက်က လက်နက်ကြီးကျည် ထိမှန်လို့ ကချင်အရပ်သားတွေ သေဆုံးမှုအပေါ် နိုင်ငံတကာရဲ့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေ တိုးလာနေပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
